Design Based Learning Study

Aanleiding

NHL Stenden Hogeschool heeft het onderwijsconcept Design Based Education (DBE) geïmplementeerd, De Hotel Management School Leeuwarden (HMSL) is één van de academies van NHL Stenden Hogeschool die in 2019 de transitie heeft gemaakt naar het DBE-onderwijsconcept.

DBE is een onderwijsconcept dat gebaseerd is op zelfsturend, contextueel, constructivistisch, samenwerkend en ontwerpgericht leren (Bakker en Sinia, 2019). Het concept kenmerkt zich door de co-creatie tussen onderwijs, onderzoek en het werkveld, waarbij de synergie tussen leren, onderzoeken en ontwerpen in zogenoemde ateliers centraal staat. In DBE werken studenten, docenten en professionals uit het werkveld, op iteratieve wijze, samen aan het ontwerpen van betekenisvolle en innovatieve oplossingen voor vraagstukken uit de praktijk. DBE bestaat uit zes fasen: onderzoek de vraag uit de praktijk, bepaal het vraagstuk op basis van externe kennis (theoretische verdieping), genereer ideeën, maak een ontwerp of prototype, pas het toe en onderzoek de gevolgen van het gemaakte ontwerp.

Instelling en Contactpersoon

Hanneke Assen

Associate lector Hospitality Education, Hotel Management School Leeuwarden, NHL Stenden Hogeschool

Hoe leren docenten?

Collectief leren ondersteunt docenten zich te ‘bewegen’ naar DBE (Assen & Otting, 2021). Om collectief leren te stimuleren is daarom Design Based Learning Study (DBLS) ontwikkeld (Assen, 2020). Design Based Learning Study (DBLS) is een collectieve, systematische en iteratieve manier van werken waarin docenten samen oplossingen ontwerpen voor pedagogische-didactische vraagstukken en/of handelingsverlegenheden uit de eigen DBE onderwijspraktijk. Deze vraagstukken zijn gerelateerd aan een van de vijf leerprincipes waarop Design Based Education is gebaseerd (zelfsturend, constructief, contextueel, samenwerkend en ontwerpgericht leren). DBLS vertoont overeenkomsten met Lesson Study (De Vries et al., 2023) en met de zes fasen van DBE.

In DBLS worden drie bronnen van leren die cruciaal zijn voor het optimaliseren van collectief leren van docenten geïntegreerd: sociale omgeving, praktische ervaringen en theoretische onderbouwing (Koffeman en Snoek, 2018). In DBLS staat onderzoekende dialoog centraal. Door gezamenlijk de dialoog aan te gaan, geven docenten betekenis aan de leerprincipes van DBE. Het gebruik van externe kennis, zoals wetenschappelijke literatuur, vakliteratuur, kennis en ervaringen van collega’s en experts, versterkt de dialoog en helpt docenten om didactische interventies te ontwerpen die passen binnen DBE (Assen & Otting, 2022). DBLS bestaat uit vijf iteratieve fasen: 1) Onderzoeken van de gezamenlijke vraag, 2) Genereren van ideeën en ontwerpen, 3) Toepassen en observeren, 4) Onderzoeken van het effect van de interventie op het leerproces van de student en 5) Evalueren, reflecteren en delen.

Docenten (en studenten) van de HMS zijn verdeeld in vier learning communities. Vanaf september 2022 is in iedere learning community door docenten en twee DBLS procesfacilitatoren gewerkt met de DBLS aanpak.

Lessons Learned

• DBLS stimuleert de dialoog over de onderliggende leerprincipes van DBE en over de taken en activiteiten van de facilitator in het atelier.
• Door DBLS ervaren en herkennen docenten dat zij met dezelfde vraagstukken/handelingsverlegenheden ‘worstelen’.
• Appreciative Inquiry stimuleert de onderzoekende dialoog.
• Het onderzoeken en onderbouwen op basis van verschillende (externe) bronnen gaat niet vanzelf. Het is belangrijk dat DBLS procesfacilitatoren hier aandacht aan besteden, door inzetten verschillende werkvormen.
• Vaststellen wat de verwachting is van de interventies blijkt een ‘eye opener’
• Het is belangrijk dat de organisatie rondom DBLS (het organiseren van bijeenkomsten, rooster, ruimte en tijd) op orde is.
• Zonder commitment van docenten voor het collectief leren is DBLS niet mogelijk. De taak van de procesfacilitatoren is om hier extra aandacht aan te besteden.
• Practice what you preach: docenten doorlopen een zelfde soort cyclus als studenten, ervaren daardoor waar studenten tegenaan lopen en dat zorgt voor wederzijds begrip.