Aanleiding
WUR heeft in de periode 2015-2017 een Cursus Innovatiefonds opgezet, waarbij docenten op basis van een probleem in hun cursus geld konden aanvragen om hun cursus te vernieuwen. Redenen hiervoor waren groeiende en meer diverse studentaantallen of het verbeteren van actief leren van studenten en feedback geven richting de studenten. Ook een grotere focus op blended en online onderwijs was een reden.
Docenten mochten de subsidie inzetten voor inhuur van ondersteuning of aanschaf van tools, extra ontwikkeltijd, maar niet voor onderwijstijd zelf. Per ronde (jaar) werden grofweg 20-25 voorstellen gehonoreerd, met daarin gemiddeld betrokkenheid van 2-5 docenten per voorstel. Ondersteuning vanuit ondersteunende diensten of een onderwijskundige leerstoelgroep was mogelijk. Disseminatie en verslaglegging over de uitkomsten van de innovaties werd gestimuleerd, maar was in de eerste twee rondes niet verplicht (wel in de laatste ronde).
Hoe leren docenten?
Het leren van docenten richtte zich op het ontwerpen, implementeren en evalueren van nieuwe (digitale) materialen voor het onderwijs, nieuwe werkvormen, begeleiden van studenten en samenwerken met docenten van andere inhoudelijke domeinen of met partners van buiten het onderwijs (bv bedrijven).
Het leren van docenten vond vooral plaats via het uitvoeren van het innovatievoorstel zelf. Ongeveer een kwart van de docenten bestudeerde bijvoorbeeld literatuur over vergelijkbare innovaties. In de meeste projecten gingen docenten aan de slag met het herontwerpen van hun onderwijs. Daarbij werd in ongeveer de helft van de gevallen gebruik gemaakt van het stellen van vragen en feedback krijgen van ondersteunende diensten of onderwijskundigen. In ongeveer 10-15 procent van alle projecten was sprake van evaluatie activiteiten. Een beperkt deel (10-15 procent) presenteerde over zijn of haar innovatie op een conferentie of WUR innovatiedag, waarbij ze verdere feedback ontvingen of vragen gesteld kregen. Er werden geen formele scholingen of andere activiteiten georganiseerd vanuit het innovatiefonds zelf.
Lessons Learned
Een intern binnen WUR uitgevoerd onderzoek naar de innovatieprojecten liet allerlei opbrengsten zien bij docenten: efficiënter onderwijs, meer differentiatie binnen een cursus, minder verbruik van materialen of assistenten, meer samenwerking met collega docenten, meer tevredenheid en motivatie voor het lesgeven, inzet van andere werkvormen en materialen.
Ook zeggen docenten dat ze effecten zien bij de studenten: andere vaardigheden, betere peer-feedback richting andere studenten, beter begrip en kennis bij studenten, hogere student tevredenheid, betere zelfregulatie en betere samenwerkingsvaardigheden van studenten.
Sommige docenten rapporteren ook onverwachte neveneffecten, zoals verspreiding van nieuwe aanpakken buiten hun eigen cursus, koppeling van innovaties aan afstudeertrajecten van studenten, vervolgprojecten, meer interesse in onderwijsinnovatie en onderwijskundig onderzoek/evaluatie.
Over het innovatiefonds en haar opbrengsten is een webpagina beschikbaar